Οι πρώην νταήδες του σχολείου

Ήταν σκληροί για να τους σέβονται, να τους φοβούνται ή να αρέσουν. Πρώην νταήδες του σχολείου, κοιτάζουν σήμερα με ενήλικη ματιά τα χρόνια που ήταν ταραξίες.

Αν κάποιος στο σχολείο ξεχώριζε, δύσκολα γλίτωνε από το πείραγμά του. Όπως ένας συμμαθητής του με παραπανίσια κιλά. Πήγαινε πάνω απ’ το κεφάλι του και θρυμμάτιζε μια τυρόπιτα. «Χοντρέ βρέχει ψίχουλα, πρέπει να πεινάς», του έλεγε. Ήταν δύσκολος μαθητής. Μάγκας για ορισμένους, νταής για τους περισσότερους. Συχνά σκληρός, με λέξεις και με πράξεις. Μέχρι που η ζωή τον έβαλε στη θέση του άλλου. Από θύτης έγινε θύμα.

«Όλοι οι καθηγητές μου με θυμούνται ακόμη», λέει. «Με κοίταζαν παράξενα στο Γυμνάσιο επειδή φορούσα σκουλαρίκια και τώρα, βλέπεις, έχω βάλει τρία στο αυτί μου. Τόση αντίδραση». Ο Δονάτος Παππάς είναι σήμερα 32 ετών. Ψηλός, με πρόσωπο που ροδίζει όταν μιλάει, κοντοκουρεμένο μαλλί στο πλάι και μια μικρή χαίτη στο σβέρκο. Δεν φοράει πλέον τις μπότες με σίδερο μπροστά, ούτε σκισμένα τζιν όπως στα μαθητικά του χρόνια. Δεν αποζητά όμως την αποδοχή υποβιβάζοντας άλλους. Συναντηθήκαμε σε μια τάξη στο 2ο Γυμνάσιο Ασπροπύργου, στο παλιό του σχολείο, μετά το τελευταίο κουδούνι. Μαζί του άλλοι δύο νέοι που είχαν φοιτήσει εκεί, στα 23 τους σήμερα. Ήρθαν με τα κομπολόγια τους. Σε ένα χώρο που δεν μπόρεσε να ερμηνεύσει παλιά τα εφηβικά τους ξεσπάσματα.

Μεγάλωσαν στην ίδια γειτονιά, λίγα τσιγάρα δρόμο από τα διυλιστήρια των Ελληνικών Πετρελαίων. Σε συνοικία με σπίτια χαμηλά, όπως τα εισοδήματά τους. Στα μέρη τους παιδιά δοκίμαζαν τσιγάρο από το δημοτικό και στο γυμνάσιο είχαν ήδη σεξουαλικές επαφές συνήθως με εκδιδόμενες γυναίκες. Έγιναν «μάγκες» γιατί έτσι τους πρόσεχαν τα κορίτσια, γιατί δεν βρέθηκε κανείς να διοχετεύσει σε πιο δημιουργικές ασχολίες την ενέργειά τους, γιατί βίωσαν από τους καθηγητές τους τη διάκριση μεταξύ πρώτου και τελευταίου θρανίου.

«Αν ήσουν άτακτος σε σέβονταν ή σε φοβούνταν», λέει ο Δονάτος Παππάς. Επανέλαβε τρεις φορές την πρώτη Γυμνασίου ώσπου οι γονείς του τον έστειλαν στα 16 του σε συγγενείς στη Γερμανία μήπως η ξενιτιά τον συνετίσει. Εργάστηκε ως σερβιτόρος σε μπαρ και εστιατόρια. Επέστρεψε στην Ελλάδα δούλεψε στη Χαλυβουργική, πήγε σε νυχτερινό γυμνάσιο. Τώρα παρακολουθεί μαθήματα σε Επαγγελματικό Λύκειο. Οι καθηγητές του στο γυμνάσιο σπάνια του μιλούσαν. Προτιμούσαν να μοιράζουν αποβολές. Οι αφορμές δεν έλειπαν. «Πήγαινα σε ένα παιδί και του πείραζα το τσουλούφι. Αυτός δεν αντιδρούσε. Και εγώ συνέχιζα. Έπαιρναν θάρρος κι άλλοι. Το παιδί ήταν τρομοκρατημένο. Μπορεί να είχε και αυτό προβλήματα στο σπίτι, αλλά τα κρατούσε μέσα του», θυμάται. Ακόμα και μια αθώα πλάκα μπορούσε να εξελιχτεί σε στίγμα. Όπως στην περίπτωση ενός άλλου συμμαθητή του που μια μέρα έκανε πάνω του την ανάγκη του. «Από τότε έγινε ο ‘‘χέστης’’ του σχολείου», λέει ο Δονάτος. «Αυτό άλλαξε τη συμπεριφορά του. Του δημιούργησε πρόβλημα και με τις κοπέλες γιατί διαρκώς τον πειράζαμε».

Μόνο το ένα τρίτο των παιδιών μεταφέρει στους γονείς τα προβλήματά του στο σχολείο, σύμφωνα με τον Γιώργο Νικολάου, επίκουρο καθηγητή του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Έρευνα του τμήματός του σε 852 μαθητές 25 σχολείων δείχνει ότι σε κάποιες περιοχές τα ποσοστά σχολικού εκφοβισμού φτάνουν το 55%, ενώ οι περισσότεροι μαθητές έχουν υπάρξει θύτες ή θύματα βίαιου περιστατικού.

«ΑΛΗΤΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ». Στην πλευρά του θύτη βρέθηκε και ο Δημήτρης Παπανικολάου. Γιος εκπαιδευτικών και μαθητής του 18 στην πρώτη Γυμνασίου, άλλαξε στην πορεία. Μαζί με συμμαθητές του έβαλε φωτιά σε μια κουρτίνα στην αίθουσα του χημείου και τιμωρήθηκε με αποβολή. Το βράδυ βρήκε ένα λοστό και έσπασε τα τζάμια του σχολείου.

Στην παρέα του βρισκόταν και ο Βαγγέλης Τσίγκος. «Οι αλήτικες συμπεριφορές ήταν κυρίως μεταξύ των σκληρών παιδιών ή ανάμεσα σε γειτονιές μετά το σχόλασμα», λέει. Συμμετείχε και αυτός, αλλά όχι για πολύ. Ξέκοψε με τον καιρό και δεν θυμάται το λόγο. Σήμερα εργάζεται στην οικογενειακή επιχείρηση, έναν φούρνο. Ο Δημήτρης, απόφοιτος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων σήμερα, χρειάστηκε περισσότερο χρόνο. «Με πείραξε τελικά όταν έμαθα ότι η μητέρα κάποιου φίλου του είπε να μην κάνει παρέα μαζί μου. Σήμερα, νομίζω ότι με ακολουθεί ένα κόμπλεξ προσωπικότητας. Να μη με χαρακτηρίσει άσχημα ο κόσμος», λέει.

ΔΙΕΞΟΔΟΙ. Για τον Δημήτρη οι νταήδες του σχολείου θα είχαν άλλη εξέλιξη αν τους προσέγγιζαν οι καθηγητές. «Θα μπορούσαν να τους προσφέρουν διεξόδους. Να διοχετεύσουν την ενέργειά τους σε ένα πρωτάθλημα ποδοσφαίρου», λέει. Ο Δονάτος παρατηρεί ότι αρκετοί καθηγητές σπάνια μπαίνουν στη διαδικασία να μάθουν γιατί κάποιος μαθητής έσπασε ένα τζάμι. Ο ίδιος έχει μάθει να ακούει και να συμβουλεύει. Πρόσφατα είπε σε παιδιά στη γειτονιά του να μην πειράζουν έναν 60άρη με ψυχολογικά προβλήματα. Στην ηλικία τους ίσως έκανε το ίδιο με αυτά. Τι τον άλλαξε; «Όταν δούλεψα είδα ότι ο εργοδότης μου συμπεριφέρονταν όπως και εγώ στα άλλα παιδιά όταν ήμουν μαθητής. Έβριζε, φώναζε και δεν μπορούσα να πω κάτι. Χρειαζόμουν τα λεφτά. Μπήκα στη θέση του άλλου και κατάλαβα», λέει. «Από θύτης έγινα θύμα».

Πηγή : Τα Νέα