Κινητό τηλέφωνο: Αθώο ή Ένοχο;

Εδώ και αρκετά χρόνια, τα κινητά τηλέφωνα έχουν κυριολεκτικά εισβάλει στην ζωή μας.  Είναι γεγονός ότι διευκολύνουν την καθημερινότητά μας σε βαθμό που μπορούμε να πούμε ότι την έχουν αλλάξει, συχνά έχουν σώσει ανθρώπινες ζωές, όμως από την έναρξη της χρήσης τους τίθενται συνεχώς ερωτηματικά για το ενδεχόμενο η χρήση και όχι απαραίτητα η κατάχρηση, να έχει βλαπτική επίδραση, ιδιαίτερα στα εγκεφαλικά κύτταρα.

Πολλά έχουν γραφεί κατά καιρούς για την ασφάλεια των κινητών, χωρίς όμως  να υπάρχουν προς το παρόν σαφή συμπεράσματα. Ένα από τα βασικά εμπόδια που έχουν να αντιμετωπίσουν οι ερευνητές είναι το μικρό χρονικό διάστημα  ευρείας χρήσης των κινητών τηλεφώνων και η μακρά  περίοδος που απαιτείται για να αναπτυχθεί μία κακοήθης νόσος,  σε συνδυασμό πάντοτε με διάχυτη δυσπιστία σε ότι αφορά τα αποτελέσματα αυτών των ερευνών, εξ αιτίας των τεράστιων οικονομικών συμφερόντων που υπάρχει γύρω από τη βιομηχανία των κινητών τηλεφώνων, γενικότερα  .

Εκτιμάται ότι περίπου 5 δις κινητά τηλέφωνα χρησιμοποιούνται παγκοσμίως και αυτό γεμίζει αγωνία τόσο τους χρήστες όσο και την επιστημονική κοινότητα. Τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία που δημιουργούνται από τα κινητά τηλέφωνα επηρεάζουν τον ανθρώπινο εγκέφαλο λόγω του ότι η χρήση τους γίνεται πολύ κοντά στο κεφάλι. Η έρευνα προσανατολίζεται προς την καταγραφή των κακοήθων όγκων του εγκεφάλου όπως το γλοίωμα ή και των καλοήθων όγκων όπως το ακουστικό νευρίνωμα και το μηνιγγίωμα.  Ο ΠΟΥ δεν παίρνει σαφή θέση στο θέμα και αναφέρει απλά ότι «τα κινητά τηλέφωνα πιθανόν να  προκαλούν καρκίνο». Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν υποψίες δεν είναι όμως προς το παρόν τίποτα βέβαιο, κάτι δηλαδή που όλος ο κόσμος πιστεύει.

Η Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) καθώς και η Ομοσπονδιακή επιτροπή Επικοινωνιών δεν συνδέουν τη χρήση κινητού τηλεφώνου με τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου, τουλάχιστον προς το παρόν, κάνουν όμως κάποιες συστάσεις προς τους χρήστες κινητών τηλεφώνων:

• Χρήση κινητών τηλεφώνων μόνο όταν δεν υπάρχει διαθέσιμο σταθερό τηλέφωνο
• Χρήση hands-free ώστε να απομακρυνθεί το τηλέφωνο από τον εγκέφαλο του χρήστη

Ο υπολογισμός της έκθεσης του χρήστη στην ακτινοβολία του κινητού εξαρτάται από πάρα πολλούς παράγοντες  μεταξύ των οποίων ο αριθμός και η διάρκεια των τηλεφωνημάτων, το σήμα της σύνδεσης (το χαμηλό σήμα και οι κλειστοί χώροι, αυτοκίνητο, ανελκυστήρας, κ.α), από το πόσο «φορτωμένες» είναι οι γραμμές, καθώς και από την απόσταση από την κεραία της κινητής τηλεφωνίας και την προσπάθεια που καταβάλει η συσκευή να συνδεθεί. Πιθανόν να αποδειχθεί ότι υπάρχουν και άλλοι επιβαρυντικοί παράγοντες.

Σε έρευνα που έγινε σχετικά με την διακύμανση του μεταβολισμού της γλυκόζης στον εγκέφαλο με ενεργοποιημένο ή απενεργοποιημένο κινητό, έδειξε ότι γενικά ο μεταβολισμός του εγκεφάλου δεν επηρεάστηκε από την χρήση του κινητού, όμως ο μεταβολισμός της γλυκόζης αυξήθηκε σε συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου, κυρίως αυτές που έρχονται σε πλησιέστερη επαφή με την κεραία του κινητού. Όμως οι ερευνητές τονίζουν ότι δεν είναι ξεκάθαρο αν αυτή η αυξημένη δραστηριότητα του εγκεφαλικού μεταβολισμού είναι καλό ή κακό γεγονός. Ο αυξημένος μεταβολισμός της γλυκόζης θα μπορούσε δυνητικά να έχει θετική δράση σε διάφορες θεραπευτικές παρεμβάσεις. Παρόλα αυτά όμως συστήνουν τη χρήση συσκευών hands free για να αποφευχθεί η άμεση επαφή του κινητού με το κεφάλι.

Ο ΠΟΥ αναφέρει ότι τα κινητά τρίτης γενιάς (3G) είναι περισσότερο ασφαλή και ακόμη περισσότερο  όταν χρησιμοποιείται bluetooth.

Με τα παιδιά χρειάζεται μεγαλύτερη προσοχή λόγω της ταχείας ανάπτυξης του νευρικού συστήματός τους. Αυτό όμως βρίσκεται στο επίπεδο της υπόθεσης, διότι και στην περίπτωση των παιδιών δεν υπάρχουν  συγκεκριμένα και αντικειμενικά επιστημονικά δεδομένα. Μεγάλη έρευνα βρίσκεται σε εξέλιξη αυτήν την εποχή σε αρκετές χώρες της Βόρειας Ευρώπης. Μέχρι λοιπόν να έχουμε αποτελέσματα από τις τρέχουσες έρευνες καλό είναι τα παιδιά να μην χρησιμοποιούν κινητό τηλέφωνο.

Με τους εφήβους, τα καλά νέα είναι ότι χρησιμοποιούν το κινητό κυρίως με γραπτά μηνύματα και όχι μιλώντας και έτσι ο κίνδυνος είναι μικρότερος. Εκεί που χρειάζονται προσοχή οι έφηβοι  και οι νεαροί ενήλικοι  είναι στην χρήση του κινητού κατά την οδήγηση, στην ομιλία και κυρίως στα γραπτά μηνύματα. Στην περίπτωση αυτή δεν χρειάζονται  μελέτες. Τα αποτελέσματα τα διαβάζουμε καθημερινά στις εφημερίδες!

Τα μέχρι σήμερα στοιχεία λοιπόν είναι αρκετά για να δικαιολογούν ανησυχία, δεν είναι όμως αρκετά ώστε να  οδηγούν σε ασφαλή συμπεράσματα. Το βέβαιο είναι ότι πρέπει  η χρήση των κινητών να περιορισθεί στο ελάχιστο.

Δικά μας σχόλια

1.Όλοι το υποψιάζονται, κανείς όμως δεν το επιβεβαιώνει με το πρόσχημα ότι δεν υπάρχουν μελέτες. Για παράδειγμα, δεν υπάρχουν μελέτες σε πειραματόζωα; Τι έδειξαν αυτές; 

2.Χρησιμοποιείτε τα κινητά τηλέφωνα για τις επαγγελματικές σας ανάγκες κατά κύριο λόγο.

3. Μην υποχρεώνετε με φλυαρία να υφίσταται κάποιος άλλος τις πιθανές αρνητικές επιπτώσεις από τη χρήση του κινητού.

4. Mην κοιμόσαστε με το κινητό δίπλα σας, σε απόσταση μικρότερη του ενός μέτρου.

5. Μην εφοδιάζετε το παιδί σας με κινητό με το πρόσχημα ότι θέλετε να ξέρετε κάθε στιγμή που βρίσκεται. Με αυτό στην τσέπη δεν ξέρετε που βρίσκεται και συχνά σας λέει ψέματα.

6. Μην τηλεφωνείτε όταν οδηγείτε. Όταν σας καλούν ζητήστε να σας τηλεφωνήσουν αργότερα, ή μην ανοίγετε το τηλέφωνο. Υπάρχει κίνδυνος να προκληθεί ατύχημα, ενώ δέχεστε και περισσότερη ακτινοβολία εκ του γεγονότος ότι βρίσκεστε σε κλειστό χώρο και το τηλέφωνο σας αναζητεί συνεχώς  σήμα.

Της  Ειρήνης Γιαννάτου

Παιδίατρος, Επιμελήτρια Α’ Παιδιατρικής Κλινικής, Παιδιατρικού Κέντρου Αθηνών

Πηγή : paidiatriki.gr